Geen gestres om SLS

Experts zijn het erover eens dat natrium lauryl sulfaat (SLS) veilig én effectief is. Maar waarom zijn we bij Lush dan bezig om het uit onze producten te verwijderen?

Een effectief schuimmiddel

Natrium lauryl sulfaat (in het Engels: sodium lauryl sulfate, oftewel SLS) is een chemische stof die veel wordt gebruikt in zeep, shampoo, douchegel en tandpasta. Het is een zogenaamde oppervlakte-actieve stof, wat betekent dat het vuil op basis van olie opvult zodat het met water kan worden weggespoeld. SLS is ook een effectief schuimmiddel: het verandert vloeistoffen in schuim waar we zo blij mee zijn als we ons gezicht, haar of lichaam wassen.

SLS wordt al sinds 1930 veilig en succesvol gebruikt, maar toch heeft het een slechte reputatie. Experts zijn het erover eens dat het veilig is om te gebruiken, al kan SLS wel wat uitdrogend werken. Dit kan een probleem zijn voor mensen met droog, bewerkt of afrohaar, of mensen met huidaandoeningen zoals eczeem of psoriasis.

Palmolie in SLS

Maar wij willen bij Lush het gebruik van veilige synthetische ingrediënten zoals SLS vooral verminderen omdat er palmolie wordt gebruikt in de productie ervan. Sinds 2008 zijn we bezig om palmolie uit onze productieketen te verwijderen om de verwoestende impact die de teelt op het milieu heeft. Om palmolie te produceren worden er namelijk regenwouden verwoest om plaats te maken voor palmboomplantages. Hierdoor worden ecosystemen en leefgebieden van mensen en dieren compleet verstoord of vernietigd. Het boycotten van palmolie is alleen makkelijker gezegd dan gedaan.

“De zoektocht naar geschikte, palmolie-vrije SLS is niet alleen een uitdaging omdat er weinig aanbod is, maar als er al een alternatief wordt gevonden dan werkt het vaak niet goed of volgt de fabrikant ervan ons dierproefvrije beleid niet op,” legt Mark Rumbell uit, een van Lush’ Ethical Buyers.

We zijn continu bezig om onze ‘palmolie-voetafdruk’ te verminderen, omdat het helpt natuurlijke leefomgevingen in stand te houden en mensenrechten te beschermen. “Op dit moment bevatten 52 van onze producten SLS.” aldus Mark. “We zijn op zoek naar grondstoffen die SLS kunnen vervangen of die ernaast kunnen worden gebruikt om het palmoliegebruik te verminderen en een beter product te maken. Ons doel is om helemaal geen SLS met palmolie meer te gebruiken.”

Moet ik me zorgen maken om SLS?

In de afgelopen jaren zijn producten met SLS in een steeds kwader daglicht komen te staan, deels omdat sommige onderzoeken het onterecht aan kanker hebben gelinkt. Nicola Smith van Cancer Research UK vertelt: “Er is geen bewijs dat aantoont dat natrium lauryl sulfaat kanker veroorzaakt. Verzorgingsproducten worden in Europa zeer streng gecontroleerd; voordat iets verkocht mag worden, moet worden aangetoond dat het product veilig is. Helaas kun je op internet de ergste geruchten vinden over cosmeticaproducten die kanker zouden veroorzaken, maar deze geruchten worden door geen enkel betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek ondersteund.”

Verwarring rond het productieproces

Waarschijnlijk zijn de zorgen om SLS ontstaan door verwarring rond het chemische productieproces. Het natrium lauryl sulfaat dat wij gebruiken is afkomstig van kokos- en/of palmpitolie, welke beide rijk zijn aan laurinezuur. Dit laurinezuur wordt bewerkt tot SLS door er zwavelzuur (uit petroleum) aan toe te voegen, dat weer wordt geneutraliseerd met natriumcarbonaat (een natuurlijk mineraal). Sommige onderzoeken beweren dat dit proces chemische verbindingen genaamd nitrosaminen produceert. Het is echter scheikundig onmogelijk dat nitrosaminen in SLS worden teruggevonden.

“Natrium lauryl sulfaat heeft in de loop der jaren een slechte reputatie bij consumenten ontwikkeld door onjuiste interpretaties van wetenschappelijke literatuur,” aldus Cosmetic Chemist Kelly Dobos. “Natrium lauryl sulfaat wordt geproduceerd door lauryl alcohol te sulfateren. Geen enkele chemische stof die in deze synthese wordt gebruikt bevat stikstof, dus de SLS die hieruit ontstaat bevat ook geen stikstof. Hierdoor is het onmogelijk dat er in SLS nitrosaminen aanwezig zijn.”

SLS en de impact op zee

Er bestaan ook zorgen over de impact van SLS op het leven in de oceanen, omdat alle zeep en shampoo uiteindelijk via het doucheputje in zee terechtkomen. Volgens Kelly hoeven we ons geen zorgen te maken: “Wanneer een chemische stof in staat is om binnen korte tijd (96 uur of minder) op te lossen tot een simpel, niet-giftig bestanddeel, dan betekent het dat die stof biologisch afbreekbaar is. Het is bewezen dat SLS makkelijk biologisch afbreekbaar is. Tegen de tijd dat ingrediënten uit verzorgingsproducten in natuurlijk water terechtkomen, zijn ze meestal al afgebroken. Ecotoxicity-studies hebben vastgesteld dat deze lage concentraties SLS niet giftig zijn voor vissen en andere zeedieren en planten.”

SLS, schuim en huidirritaties

Veel mensen voelen zich niet schoon als hun shampoo, douchegel of zeep niet goed schuimt. Maar de sulfaten die verantwoordelijk zijn voor dat lekkere schuim kunnen soms wel wat ruw zijn of uitdrogend werken, waardoor je haar bijvoorbeeld pluizig wordt. Het uitdrogende effect is een veelvoorkomende zorg, maar de kans op irritaties is onwaarschijnlijk - zelfs voor mensen met een gevoelige huid - als het schuim maar goed wordt afgespoeld. Sterker nog, het risico is zelfs zó klein dat er binnen de EU geen limiet zit op het gebruik van SLS in producten die je uit- of afspoelt, omdat irritaties alleen optreden bij producten die op de huid achterblijven.

"De meeste mensen kunnen producten met SLS gebruiken zonder zich zorgen te hoeven maken over huid- of hoofdhuidirritatie", zegt dr. Stefanie Morris, dermatoloog en medisch directeur van European Dermatology London. "Dit komt omdat het een spoelproduct is - de contacttijd is kort en na het afspoelen blijft er extreem weinig SLS (indien al aanwezig) op de huid of hoofdhuid achter."

Zachtere stoffen in vloeibare shampoo

Wanneer je haar droog, broos, beschadigd of behandeld is, vind je het vast fijn om te horen dat de meerderheid van onze vloeibare Lush-shampoos vrij van SLS is. In plaats daarvan bevatten ze de zachtere stoffen ALS (ammonium lauryl sulfaat) en SAS (natrium alkyl sulfaat). In onze kokosshampoo Curly Wurly verwerken we bijvoorbeeld ALS met kokos- en jojobaolie, zodat krullend haar optimaal verzorgd kan worden. In Blousey vind je ALS, bananen, cacaoboter en cupuaçuboter voor verzachting en de nodige hydratatie.

Shampoo bars voor de gevoelige hoofdhuid

Onze shampoo bars zijn een geweldig alternatief voor iedereen met een gevoelige hoofdhuid, vooral vanwege de manier waarop je ze gebruikt. Ondanks dat shampoo bars een hoge concentratie aan SLS bevatten - tot zo’n 90% - is de kans op irritaties erg klein omdat je alleen het schuim aanbrengt op je haar en hoofdhuid. We raden shampoo bars zelfs aan als je minder SLS wilt gebruiken, omdat je de hoeveelheid die je aanbrengt makkelijker onder controle hebt. Je brengt geen grote hoeveelheid vloeibare shampoo op je hoofdhuid aan, maar je schuimt de bar eerst op in je handen voordat je het gelijkmatig over je haar verdeelt.

“En dat is nogal een groot verschil”, legt Lush medeoprichter en hoofdhuiddeskundige Mark Constantine uit. “Wanneer je een vloeibare shampoo gebruikt, breng je de pure substantie aan op je hoofdhuid. Met een shampoo bar heb je dat niet, omdat je daarvan alleen het schuim gebruikt dat ervanaf komt. Zelfs mensen met de meest gevoelige hoofdhuid kunnen ze daarom gebruiken.”

Wil je een shampoo bar met een lager percentage SLS proberen, dan is Jason And The Argan Oil  geschikt: gemaakt met agar-agar, een reinigend zeewier-extract, dat ervoor zorgt dat deze shampoo bar 23% minder SLS bevat.

Geen SLS-soap rondom zeep

In 2017 hebben we gourmet zepen geïntroduceerd waarbij we onze eigen zeepbasis gebruiken. In al onze zeepbases zit al sinds 2008 geen palmolie, maar onze gourmet zepen bevatten dus ook geen SLS of natriumstearaat meer. Zo kunnen we garanderen dat deze zepen en alle ingrediënten ervan palmolievrij zijn.

Deze zeepbasis bestaat uit een mix van Fair Trade, biologische cacaoboter, extra virgin kokosolie en biologische castorolie; vermengd met natrium hydroxide ontstaat er een chemische reactie genaamd verzeping. Dit creëert de schuimende, solide basis van de zeep waaraan infusies, sappen of oliën worden toegevoegd die voor verzorging en geur zorgen. De basis kan ook gemengd worden met andere zeepbases met andere ingrediënten zoals olijf- of arganolie. Zo ontstaat er een groter scala aan structuren en schuim.

Hierdoor krijgen onze klanten steeds meer keuzes, waardoor het makkelijker wordt om de producten en ingrediënten te vinden die het best bij jou passen.